Het onderwerp is al vaker voorbijgekomen op de website, de wettelijke schuldsanering natuurlijke personen (de Wsnp). Het is een onderwerp dat recent opnieuw door de Tweede Kamer onder de loep is genomen.

Wat houdt de WSNP ook alweer in?

Indien de schuldenaar er ondanks de hulp van een schuldhulpverlener vanuit de gemeente niet uit komt met zijn schuldeisers, kan de rechter hem, indien hij aan de voorwaarden voldoet, toelaten tot de Wsnp. De Wsnp biedt natuurlijke personen die buiten hun schuld om een problematische schuldenlast hebben de mogelijkheid om deze schuld middels een traject van, op dit moment in beginsel, drie jaar te saneren. Het gemeentelijke schuldhulpverleningstraject en de Wsnp zijn met name bedoeld om te voorkomen dat schuldenaren met een problematische schuld in een uitzichtloze schuldensituatie blijven verkeren. Met de Wsnp wordt een alternatief geboden voor het faillissement. Een belangrijk onderscheid tussen de beide trajecten is dat de Wsnp, indien de schuldenaar het traject goed doorloopt, resulteert in een schone lei. De openstaande rechtsvorderingen zijn dan niet langer afdwingbaar.

De Tweede Kamer was eerder al van mening dat deze regeling momenteel niet ten volle wordt benut, doordat een aantal voorwaarden voor de doorstroom naar de Wsnp in de praktijk te streng blijken. Zij heeft derhalve recent tot de navolgende aanpassingen van artikel 288 Fw besloten:

• de duur van het huidige schuldsaneringstraject bedraagt drie jaar. Deze termijn zal worden teruggebracht naar anderhalf jaar. Indien de aard van de schulden daartoe aanleiding geeft bestaat de mogelijkheid voor de rechter om van deze termijn af te wijken. De rechter kan deze termijn naar de huidige regels verhogen naar vijf jaar. Deze laatste termijn zal met de nieuwe wijziging worden teruggebracht naar drieënhalf jaar;

• het huidige schuldhulpverleningstraject vangt aan vanaf het moment dat de rechter hieromtrent uitspraak doet. De nieuwe termijn van het traject zal aanvangen op het moment dat de eerste aflossing in het kader van de gemeentelijke schuldhulpverlening is voldaan. Het aanvangstraject wordt hiermee aanzienlijk verkort;

• de toelatingstoets die de Wsnp momenteel kent bevat de voorwaarde dat de schuldenaar vijf jaar voorafgaand aan zijn toelatingsverzoek tot de Wsnp te goeder trouw moet zijn geweest ten aanzien van het ontstaan en onbetaald laten van zijn schulden. Deze termijn zal worden teruggebracht naar drie jaar. Ook indien de schuldenaar niet voldoet aan de goede trouw-toets blijft het voor de rechter mogelijk de schuldenaar toegang te verlenen tot de Wsnp. Het dient in een dergelijk geval voldoende aannemelijk te zijn dat de schuldenaar de omstandigheden die bepalend zijn geweest voor het ontstaan of onbetaald laten van zijn schulden onder controle heeft;

• momenteel dient een toelatingsverzoek te worden afgewezen indien de schuldenaar in de voorgaande tien jaar al eens is toegelaten tot het Wsnp traject. De Tweede Kamer acht de huidige bepaling te streng zodat de tienjaarstermijn wordt geschrapt;

• onder de huidige toelatingsregels geldt het vereiste dat bij het toelatingsverzoek een met reden omklede verklaring moet worden overgelegd waaruit blijkt dat er geen reële mogelijkheden bestaan om tot een buitengerechtelijke schuldregeling te komen. De wetswijziging voegt aan dit vereiste toe dat indien het aannemelijk is dat onvoldoende aflossingsmogelijkheden bij de schuldenaar of andere omstandigheden het onmogelijk maken om een buitengerechtelijke schuldregeling tot stand te brengen, voor de afgifte van de genoemde verklaring niet eerst een poging hoeft te zijn gedaan om tot een dergelijke regeling te komen. Uiteraard zal wel nog steeds moeten worden vermeld waarom toelating tot de Wsnp gerechtvaardigd is.

De Tweede Kamer wenst ondanks de voorgaande versoepelingen toch het huidige doel van de toelatingstoets te behouden. Indien een schuldenaar blijk geeft zich niet aan de verplichtingen van het traject, bestaande uit onder andere de inspannings-, informatie- en afdraagplicht, te kunnen of willen houden dan wordt aan hem geen toegang verleend tot de Wsnp. Ook indien uit eerdere ervaringen is gebleken dat het traject geen blijvende schuldoplossing biedt zal de schuldenaar, ook na het in werking treden van de wijzigingen, niet tot het traject worden toegelaten.

Indien de Eerste Kamer akkoord gaat met het voorgaande, zal de toegang tot de Wsnp dus worden versoepeld om de doorstroom te bevorderen.