Pensioen in eigen beheer afgeschaft: wat zijn de rechten van de ( ex-) partner?

De ondernemer die als directeur-grootaandeelhouder in zijn B.V. een pensioen opbouwt, krijgt te maken met nieuwe wetgeving. De Tweede Kamer heeft op 9 februari 2017 ingestemd met het kabinetsplan om per 1 april 2017 het pensioen in eigen beheer af te schaffen.  We hebben hiervan al in een eerder nieuwsitem gewag gemaakt.

Nog even kort samenvatten:

Door de nieuwe regelgeving wordt er geen pensioenaanspraak meer opgebouwd. Daarnaast moet de directeur-grootaandeelhouder een keuze maken uit de navolgende mogelijkheden:

1. Het zonder fiscale gevolgen afstempelen van de pensioenaanspraak naar de fiscale waarde. Een deel van de waarde (het verschil tussen de commerciële waarde en de fiscale waarde) wordt prijsgegeven. Het pensioen kan tegen de fiscale waarde afgekocht worden met een belastingkorting.
2. Het zonder fiscale gevolgen afstempelen van de pensioenaanspraak en deze vervolgens omzetten in een oudedagsverplichting (ODV); dit is een spaarregeling bij de eigen B.V., zonder verdere opbouw, maar wel met een jaarlijkse oprenting. Bij het bereiken van de pensioendatum ontvangt de directeur-grootaandeelhouder gedurende 20 jaar oudedagsuitkeringen. De belastingheffing vindt plaats in die uikeringsfase.
3. Het pensioen in eigen beheer blijft ongewijzigd. De pensioen-aanspraak wordt “bevroren”.

De DGA beslist, maar kan hij dit alleen of heeft hij toestemming nodig?

Bij afkoop:

Uw (ex-)partner zal moeten instemmen met de afkoop die hiervoor genoemd is onder 1. Afkoop heeft namelijk ook gevolgen voor zijn of haar pensioenrechten. Het nabestaandenpensioen valt helemaal weg. De wetgever heeft aangegeven dat er vanuit gegaan wordt, dat de (ex-)echtelieden met elkaar overeenstemming zullen bereiken over een eventuele compensatie. Regels  hoe deze “compensatie” eruit moet zien heeft de wetgever hiervoor niet gegeven. In de Wet Verevening pensioenrechten bij Scheiding staat al  opgenomen dat de partner moet instemmen bij een verlaging van het partnerpensioen; ook is in deze nieuwe regelgeving opgenomen, dat op een door de belastingdienst ter beschikking gesteld formulier, de handtekening van de partner/ex-partner nodig is.

Dit betekent dat de (ex-)partner met de afkoop van het pensioen  moet instemmen. Er moet dan ook overeenstemming zijn over de (eventuele) compensatie.

Bij omzetting in een oudedagsverplichting:

Ook bij omzetting van het pensioen in een oudedagsverplichting moet de (ex-)partner zijn of haar instemming geven.

Ook hier geldt dat het toekomstige nabestaandenpensioen geheel wegvalt en dat de (ex-)echtgenoten met elkaar overeenstemming moeten hebben over een ( eventuele) compensatie.

Deze instemming met  de omzetting in een oudedagsverplichting moet kenbaar gemaakt worden aan de belastingdienst. Ontbreekt deze instemming, dan gaat de fiscus niet akkoord.

Bij het ongewijzigd laten:

De wettelijke regeling verbiedt het de DGA om nog verder pensioen op te bouwen. Er zal in ieder geval een aanpassing van de pensioenbrief noodzakelijk zijn, waarin aangegeven wordt dat de opbouw van het eigenbeheerpensioen stopt ( en dus ook van de verdere opbouw van aanspraken in het nabestaandenpensioen).

Strikt genomen heeft de (ex)partner hier geen instemmingsrecht. Het verdient wel aanbeveling om de (ex-)partner bij de aanpassing van de pensioenbrief te betrekken ( en zekerheidshalve) te laten meetekenen.

Regeling voor alle pensioenen in eigen beheer, dus ook voor reeds ingegane pensioen?

De regeling geldt voor alle pensioenen in eigen beheer, dus ook voor de situatie dat de pensioenen in eigen beheer al zijn ingegaan en maandelijks een uitkering geven.

Ook dan moet de echtgenote (en ex-echtgenote!) toestemming geven wanneer gekozen wordt voor de optie van afkoop of omzetting in een oudedagsverplichting.

Wel aanspraken in een echtscheidingsconvenant maar nog niet uitgevoerd: wat dan?

Ook in die situatie zal er een regeling getroffen moeten worden, waarbij de keuze gemaakt kan worden tussen de drie opties hiervoor genoemd. De ex-echtgenote heeft ook dan haar instemmingsrecht.

Dus: kijk uw convenant na en ga in overleg om hierover afspraken te maken!

Wij helpen u graag hierbij.

Heeft u vragen of opmerkingen over dit artikel?

Neemt u dan gerust contact op met mr. Elly Stals en/ of mr  Danielle Kuppens (0495 536 138) of estals@abenslag.nl / dkuppens@abenslag.nl