Als partijen uit elkaar gaan is het van belang dat ook de bedoeling van de afspraken in het convenant duidelijk weergegeven worden. In ieder geval moeten de mogelijke fiscale gevolgen duidelijk  zijn en besproken zijn. Onduidelijkheid betekent dat de belastingdienst zelf de afspraken gaat uitleggen. Het zal u niet verbazen dat de belastingdienst dan neigt naar een voor haar fiscaal gunstig resultaat. Belangrijk is het daarom om afspraken te benoemen en niet de kop in het zand te steken.

Wat kan er gebeuren als je dit alles niet doet?

Onlangs heeft de Hoge Raad (ECLI:NL:HR:2018:868) een arrest van het Hof Den Haag in stand gelaten, waarbij een overbedeling van de vrouw werd aangemerkt als gedeeltelijke afkoop van de partneralimentatie. De vrouw en haar ex-partner waren overeengekomen dat de man een partneralimentatie zou betalen van € 1.915,- per maand. Op het moment dat de woning verkocht en geleverd zou zijn aan een derde, zou de man nog maar € 600,- per maand aan de vrouw hoeven te voldoen. Wel kreeg de vrouw de volledige overwaarde van de woning toebedeeld, terwijl partijen “gewoon” in gemeenschap van goederen waren gehuwd.

De vrouw stelde echter dat sprake was van een immateriële schadevergoeding ter compensatie van haar leed en dat de alimentatieverlaging het gevolg is van de slechte financiële situatie van haar ex-partner. Partijen zouden nooit de bedoeling hebben gehad de alimentatie (deels) af te kopen. Zowel de rechtbank als het Hof gingen aan deze stellingen voorbij.

Het Hof concludeerde dat het convenant redelijkerwijs uitgelegd dient te worden dat enerzijds de ex-partner afstand zou doen van de aan hem toekomende helft van de overwaarde van de woning ten gunste van de vrouw, en anderzijds de vrouw daartegenover genoegen zou nemen met een lagere alimentatie; er was sprake van een causaal verband (ECLI:NL:GHDHA:2017:2941). Ook was er geen verlaging van inkomsten aan de zijde van de man, die een verlaging van de alimentatie zou rectvaardigen De vrouw en haar ex-partner hebben ook uitvoering gegeven aan deze afspraken, waardoor sprake is van afkoop van alimentatie. Als gevolg hiervan wordt de overbedeling van de vrouw ten bedrage van € 30.045,00 als inkomen aangemerkt en belast (art.3.102, lid 1, Wet IB 2001).

Dat afkoop van een alimentatieverplichting ook kan plaatsvinden door overbedeling van de huwelijksgemeenschap is op zich niet nieuw (Hoge Raad 5 april 1978, nr. 18.571). Het is echter wel van belang hier bij stil te staan op het moment dat afspraken worden vastgelegd in een convenant. Leg ook uw bedoeling bij de afspraken vast, zeker als dit afwijkt van het (juridisch) gangbare of wettelijke rechten en plichten. Afspraken kunnen beter bij hun naam benoemd worden, dan dat u achteraf wordt verrast door een fiscale aanslag in de brievenbus of mailbox.

Laat u dus goed voorlichten over de mogelijke juridische/fiscale gevolgen van uw afspraken, zeker indien deze afwijken van de wettelijke aanspraken en verplichtingen. Doet u dit niet, dan zal de belastingdienst uw afspraken zelf gaan interpreteren, met mogelijk een fiscaal (onaangename) verrassing als gevolg.

Heeft u naar aanleiding van dit artikel nog vragen? Neemt u dan vrijblijvend contact op met mw. mr. D.J.M. (Daniëlle) Kuppens (dkuppens@abenslag.nl of 0495-536138).