Koper eist meer zekerheid bij bedrijfsovernames
De overnamemarkt is de afgelopen jaren vooral gunstig geweest voor verkopers. In alle bedrijfssectoren bleek de vraag hoger te zijn dan het aanbod, waardoor verkopende partijen de dominante positie innamen.
Echter lijkt het tij te keren ten gunste van kopers. Ondernemers die hun bedrijf willen verkopen, moeten rekening houden met de groeiende eisen van potentiële kopers. Dat blijkt uit onderzoek van overnameplatform Brookz, waarbij 346 overnames in het midden- en kleinbedrijf in 2022 onder de loep werden genomen.
Bij de onderzochte transacties is in 47% van de gevallen sprake van een earn-out, waarbij een deel van de verkoopopbrengst afhankelijk is gemaakt van de toekomstige omzet- of winstdoelstellingen. Hierin zit onder andere een groot incassorisico voor de verkoper: bij tegenvallende prestaties van de onderneming na de overname is niet alleen de koopprijs lager maar is ook onzeker of de koper de koopprijs nog wel kan voldoen. In 2021 lag dit percentage nog tussen de 20% en 30%. Daar waar de koopsom bij een earn-out doorgaans na vijftien maanden wordt voldaan, vindt de afrekening in het uiterste geval pas na drie jaar na de closing datum plaats. Bovendien verstrekt de verkoper in 40% van de transacties een achtergestelde lening aan de koper om de overname mogelijk te maken. Bij vrijwel alle onderzochte transacties is sprake van aanvullende garanties met betrekking tot een correct opgemaakte balans, het ontbreken van pandrechten op eigendommen, de afwezigheid van juridische vorderingen en nauwkeurige gegevens over het personeel. Garanties kunnen belangrijk zijn omdat ze de onzekerheid van kopers verkleinen, of omdat ze de risico’s die zich rondom een overname bevinden tussen de koper en verkoper verdelen. Bij 85% van de onderzochte transacties is een concurrentiebeding opgenomen. Dit beding voorkomt dat de verkoper zich gedurende een bepaalde periode (1 tot 3 jaar) niet met dezelfde producten of diensten gaat begeven op dezelfde markt. Bovendien worden verkopers steeds vaker gevraagd om via vrijwaringsclausules te verzekeren dat eventuele aansprakelijkheden uit het verleden, zoals bijvoorbeeld jegens de Belastingdienst of het pensioenfonds, voor hun rekening komen.
Verschuiving
De overnamemarkt lijkt dus te verschuiven van een verkopersmarkt naar een kopersmarkt. Dit is met name het geval omdat veel bedrijven onvermijdelijk op de markt verschijnen, wat heeft geleid tot een toename van het beschikbare bedrijfsaanbod waardoor kopers een sterkere onderhandelingspositie kunnen innemen. De verandering van de overnamemarkt is te verklaren aan de hand van de onzekerheden in de huidige economie dankzij de snel oplopende rente, hoge inflatie en internationale conflicten in bijvoorbeeld Oekraïne en het Midden-Oosten. Het is daarom raadzaam om deskundig advies in te winnen voordat u als verkoper akkoord gaat met de strengere voorwaarden van kopers bij een bedrijfsovername.
Heeft u vragen naar aanleiding van dit artikel of de in dit artikel genoemde jurisprudentie? Neem dan contact op met een van de advocaten van Aben & Slag Advocaten via info@abenslag.nl of 0495 536 138 / 0492 749 990.
