Informatieplicht bij een consumentenkoop op afstand of buiten de verkoopruimte: waar moet u op letten als consument en handelaar en wat zijn de consequenties bij fouten?

Op 12 november 2021 heeft de Hoge Raad een uitspraak gedaan over de informatieplichten die een handelaar naar een consument toe heeft bij verkopen op afstand of buiten de verkoopruimte. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een verkoop via internet. 

Deze uitspraak gaat over de vragen of de rechter in die gevallen ambtshalve (uit zichzelf) moet onderzoeken of is voldaan aan de wettelijke informatieplichten van de handelaar tegenover de consument. Als dat zo is volgt ook de vraag: welke consequenties moet de rechter dan verbinden aan een niet-nakomen van de handelaar? 

De informatieplichten waar het om gaat, staan in artikel 230m en 230v van boek 6 van het burgerlijk wetboek. De Hoge Raad deelt die informatieplichten van de handelaar in in 3 categorieën:

1 Informatieplichten waarbij aan niet-nakoming de wet een specifieke sanctie verbindt

Hierbij kunt u bijvoorbeeld denken aan de plicht de consument te informeren dat retourkosten voor zijn rekening komen als hij het recht van ontbinding inroept. Informeert de handelaar daar niet over, dan zijn deze kosten bijvoorbeeld niet verschuldigd. In zulke gevallen volgt de sanctie bij het niet-naleven door de handelaar uit de wet. De rechter moet die sanctie dan toepassen. 

2 Informatieplichten waaraan extra gewicht toekomt

De Hoge Raad noemt dit “essentiële informatieplichten”. Daarbij moet u denken aan de plicht de identiteit en adresgegevens van de handelaar te vermelden. Bij een niet-naleven moet de rechter onderzoeken of er inderdaad sprake is van een niet nakomen van deze informatieplicht door de handelaar. Is dat het geval dat moet de rechter een doeltreffende, evenredige en afschrikwekkende sanctie toepassen. Wat dat is, is afhankelijk van het geval, maar denk daarbij bijvoorbeeld aan een prijsreductie. 

3 Overige informatieplichten

Dit zijn de plichten die (logisch) niet onder de voorgaande 2 categorieën vallen.Als deze niet worden nagekomen, hoeft de rechter niet ambtshalve na te gaan of die plichten nagekomen zijn. De consument moet de handelaar hierop aanspreken. 

Als u dus een transactie hebt tussen een handelaar en een consument waarbij er niet voldaan is of lijkt te zijn aan een van de informatieplichten die de wet vereist, is het eerst van belang te kijken in welke categorie een informatieplicht valt. Het is immers niet ‘automatisch’ zo dat een schending van zo een informatieplicht leidt tot een ongeldigheid of vaste sanctie. 

Heeft u vragen over dit artikel? Neemt u dan gerust contact op via 0492 – 749 990